Sanallaştırma teknolojileri son yıllarda hayatımızda giderek daha fazla yer kaplıyor. Özel sanallaştırma yazılımları sayesinde örneğin bilgisayarımızda aynı anda farklı işletim sistemlerini kullanabiliyoruz. Veya aynı işletim sisteminin farklı sürümlerini çalıştırabiliyoruz. Masaüstü sanallaştırma yazılımları, bilgisayar veya mobil cihazımızda masaüstündeki dosyalara uzaktan erişmemizi sağlıyor. Sunucu çözümleri alanında da sanallaştırma teknolojilerine ilgi giderek artıyor. Sadece servis sağlayıcılar değil, büyük bilgi işlem kaynakları yönetiminde de sunucu sanallaştırma teknolojisi pratik çözümler sağlıyor. Yakın gelecekte sanallaştırma çeşitlerinin birçok alanda daha fazla öne çıkacağını tahmin etmek hiç de zor değil. 

İçindekiler

Sanallaştırma Nedir?

Sunucu sanallaştırma teknolojisine geçmeden önce sanallaştırma kavramından biraz bahsedelim. Kısaca ifade edecek olursak sanallaştırma, fiziksel bir bilgi işlem ortamına uygulanan işlemler sonucunda gerçek bir şeyin yerine sanal sürümünü oluşturma işlemidir. Bu işlem aynı soyutlama düzeyinde gerçekleşir. Örneğin bilgisayara uygulanan sanallaştırma sonucu tek bir bilgisayar birden fazla bilgisayar gibi çalışmaya başlar. Sunucuya sanallaştırma uygulandığında ise aynı sunucu birden fazla sunucu gibi çalışır. Virtualization olarak da bilinen sanallaştırma sırasında fiziksel bir bilgisayar veya sunucunun öncelikle bilgi işlem ortamları fiziksel altyapıdan ayrıştırılır. Ardından birkaç sanal makineye (virtual machine) bölünme gerçekleşir. Bu makinelerin her biri birbirinden izoledir. Ve fiziksel altyapılara oranla çok daha güçlü bir performansa sahiptir. 

Fiziksel makinelerde çalışan yazılımlar, ana bilgisayar donanımını kullanır. Bunlar üzerinde sanal makine oluşturan yazılımlara hipervizör yazılım denir. Bu yazılımların bir diğer adı ise sanal makine monitörüdür (VMM, Virtual Machine Manager). Başka bir deyişle VMM yazılımları, sanal makineleri oluşturan ve çalıştıran yazılımlardır. Bu yazılımlar sayesinde farklı donanım sanallaştırma çeşitlerini uygulamak mümkün hale gelir. Sanal makinede çalışan yazılımlar da yine hipervizör yazılımlar sayesinde birbirlerinden izole şekilde çalışır. Böylelikle aynı fiziksel cihazda farklı işletim sistemlerini veya aynı işletim sisteminin farklı sürümlerini çalıştırmak mümkündür. İzole çalışma alanları uyumlu bilgisayarlarda farklı kullanım amaçlarını destekler. Her bir kullanıcı aynı anda farklı işletim sistemlerini veya uygulamaları çalıştırabilir. 

Hipervizör yazılımlar sayesinde sanal makinelerde çalışma alanları birbirlerinden tümüyle izole olduğu için birbirlerini herhangi bir şekilde etkilemeleri mümkün değildir. Bu yönüyle sanallaştırma teknolojisi hem bireysel kullanıcılar hem de kurumsal tarafta önemli bir ihtiyacı karşılar. Sanallaştırma hizmetlerinden yararlanan işletmeler, çalışanlarına ve müşterilerine daha kaliteli bir hizmet sunma imkanı elde eder. Bu bağlamda sunucu sanallaştırma teknolojisi hosting hizmetleri alanında birçok bakımdan daha nitelikli hizmetler sunmayı sağlar. Günümüzde kullanımı hızla artan sanal sunucular web siteleri daha güçlü teknik altyapıya ulaştırır. Aynı sunucuda farklı işletim sistemlerini kullanmayı mümkün kıldığı için kaynak verimliliğini artırır. 

Sanallaştırma Teknolojisinin Özellikleri

  • BT alanında giderek daha fazla kullanılan bir bilgi işlem kaynağıdır. 
  • Fiziksel bilgi işlem ortamı yerine sanal bir ortam oluşturur. 
  • Birden fazla izole çalışma alanı yaratır. 
  • Farklı kullanım amaçlarına uygun altyapı ihtiyaçlarını karşılar. 
  • Ana işletim sistemini kötü amaçlı yazılımlardan korur. 
  • Dijital varlıkların güvenliğini sağlar. 
  • Sistem için uzun çalışma süresini destekler. 
  • Performansı ve verimliliği artırarak devamlılığı korur. 

Sanallaştırmanın Kısa Tarihçesi

Sanallaştırmanın ilk örnekleri 1960’lı yıllarda ortaya çıktı. Bu dönemde kullanılan bilgisayarlar, aslında ana bilgisayarların sağladığı sistem kaynaklarını kullanıyordu. Ana bilgisayarlarda kaynak bölme yöntemi başarılı sonuçlar verince bu durum diğer geliştirmelerin önünü açtı. Özellikle IBM’in bu alana yaptığı yatırımlar, bilgisayarlarda sanallaştırma işlemi konusunda daha hızlı bir gelişim ivmesini açığa çıkardı. 1980’li yıllarda bilgisayarların farklı kullanıcılar tarafından bağımsız bir sistem gibi kullanılmasını sağlayan sistemler, sanallaştırmanın gelişim evreleri arasında önemli bir dönüm noktası oldu. Sonraki süreçte ana makineden birçok misafir sanal makine oluşturmada bu sistemler önemli bir ilham kaynağı oldu. 

1990’lı yıllardan itibaren donanım sanallaştırması alanında birçok gelişme ortaya çıkmaya başladı. Platform sanallaştırması olarak da bilinen bu teknoloji, gerçek bir bilgisayar üzerinde çalışıyordu. Ve bilgisayarı farklı işletim sistemleri kullanabilen birçok sanal makineye bölüyordu. Sanal makine yazılımları ise temel donanım kaynaklarından farklıydı. Bu sayede örneğin Linux altyapısına sahip bir bilgisayarda Windows’u çalıştıran bir sanal makine oluşturmak mümkün hale geldi. Bu durum hosting hizmetleri alanında da önemli sonuçlar yarattı. Çünkü aynı sunucuda sanallaştırma teknolojisi sayesinde hem Linux hem de Windows altyapısına sahip web sitelere barındırma hizmeti vermek mümkün hale geldi. 

2000’li yıllarda mobil sanallaştırma teknolojileri hızlı bir gelişim ivmesi yakaladı. Akıllı telefonların yaygınlaşmasıyla birlikte özellikle masaüstü sanallaştırma çözümlerine ilgi arttı. Diğer taraftan tam sanallaştırma ve yarı sanallaştırma yöntemlerinde verimlilik arttı. Sanal diskler sayesinde fiziksel disklerde kaynak kullanımı ölçeklenebilir hale geldi. İç içe sanallaştırma yöntemiyle uygulamaları farklı sanal makinelerde dağıtma imkanı giderek genişledi. Ayrıca sunucu sanallaştırma teknolojisi hakkında da önemli gelişmeler ortaya çıktı. Bu gelişmeler eşliğinde yazılım ve hosting firmaları arasında ciddi bir rekabet başladı. 

Sanallaştırma Çeşitleri ve Özellikleri

Sanallaştırma nedir diye merak edenler sanallaştırmanın çeşitlerini ve özelliklerini de merak eder. Yazımızın devamında bu konulara kısaca işaret edeceğiz. Ancak bu noktada şunu özellikle belirtmek isteriz. Sanallaştırma konusunda günümüzde imkanlar çok geniş. Bu yüzden sanallaştırmanın temel çeşitlerinin yanı sıra farklı pek çok alt çeşidi var. Sanallaştırma türlerinden tam sanallaştırma, yarı sanallaştırma, iç içe sanallaştırma, masaüstü sanallaştırma, donanım sanallaştırma ve sunucu sanallaştırma temel çeşitleri ifade eder. Bunlar arasında özellikle sunucu sanallaştırma teknolojisi daha fazla ilgi görür. Fakat bunların yanı sıra bellek, ağ, depolama, dağıtılmış dosya sistemi vb. konularda da sanallaştırma işlemi yapmak mümkün. Biz burada sanallaştırmanın sadece temel türleri üzerinde duracağız. 

Tam Sanallaştırma Nedir?

Kısaca ifade etmek gerekirse fiziksel cihazda gerçek donanımın tümünü kapsayan sanallaştırmaya tam sanallaştırma denir. Bu sanallaştırma türü, misafir işletim sistemi ve uygulamalarının yazılım ortamında sorunsuz şekilde kullanımına izin verir. Tam sanallaştırmayla elde edilen makinelerde depolama alanları için özel sanal diskler vardır. Üstelik fiziksel disk içinde oluşturulan sanal disk katmanlarında farklı işlemler yapmak mümkündür. Örneğin yeni dosyalar açabilir veya gönderim yapabilirsiniz. En yeni veriler daima en üst katmanlarda kayıt altına girer. Bilgilerin okunması için ise depolama alanında öncelikle yer paylaşımı hiyerarşisini tamamlamak gerekir. 

Yarı Sanallaştırma Nedir?

Paravirtualization olarak da bilinen yarı sanallaştırma, misafir makinelerde temel donanım veya yazılım arabirimlerine benzer bir arabirim oluşturan sanallaştırma yöntemidir. Bu yöntem sayesinde misafir uygulamalar ayrı bir sistemde çalışıyormuş gibi çalışır. Yani kendi izole çalışma alanlarını kullanırlar. Ancak bu alanlar ayrı bir donanım ortamı meydana getirmez. Misafir programların ise bu ortamda çalışması için özel olarak uyarlanması gerekir. Sunucu sanallaştırma teknolojisi içinde yarı sanallaştırma yönteminin özel bir önemi vardır. Bu yöntem sayesinde tam sanallaştırmanın işlemci üzerinde yarattığı yük hafifler. 

İç İçe Sanallaştırma Nedir?

Bir sanal makineyi başka bir sanal makinenin içinde çalıştırma yöntemine iç içe sanallaştırma denir. Bu işlemi herhangi bir derinliğe kadar genişletmek mümkündür. Bu yöntemde bir veya birkaç hipervizör yazılım başka bir hipervizörün içinde çalışır. Bu sayede sanal makinelerin birbirleriyle homojen olmaları gerekmez. İç içe sanallaştırmada eğer donanım sanallaştırması uygulanmışsa, uygulamayı sanal makine içinde dağıtmak mümkündür. Bu bağlamda örneğin sanal makineniz Windows’un yeni sürümlerini kullanıyor diyelim. Eski sürümlerini bu makinenin içine kuracağınız başka bir sanal makine içinde çalıştırmanız mümkün. 

Masaüstü Sanallaştırma Nedir?

Bilgisayarda, tablette veya akıllı telefonda masaüstünde yer alan öğelere veya uygulamalara farklı ortamlardan erişmeyi sağlayan işleme masaüstü sanallaştırma denir. Bu işlem sırasında, cihazda kurulu işletim sistemi ve kayıtlı veriler sanal ortama taşınır. Başka bir deyişle yönetim merkezinin transferi gerçekleşir. Böylelikle masaüstüne farklı kanallardan ulaşma imkanı oluşur. Desktop sanallaştırma olarak da bilinen bu yöntem, tek bir noktadan sistem güncellemesi sağlar. Ki bu durum, özellikle büyük şirketlerde iş akışında zaman kaybını önler ve verimliliği artırır. Aynı zamanda da BT altyapısında maliyetleri düşürür. 

Donanım Sanallaştırma Nedir?

Donanım bileşenlerinin sanal sürümlerini oluşturma işlemine donanım sanallaştırma denir. Bilgisayarlarda ve işletim sistemlerinde gerçekleşen donanım sanallaştırması özellikle sunucu platformları için mükemmel çözümlerdir. Nitekim bu yöntem sayesinde işlemcinin performansı ciddi ölçüde artar. Farklı işletim sistemlerini çalıştırması sunucuyu daha işlevsel hale getirir. Ki bu durum sunucu sanallaştırma teknolojisi bağlamında önemli bir noktadır. Ayrıca işletim sistemi ve uygulamalardaki güncellemeler için operasyonun kesintiye uğramaması da bu yöntemin bir diğer avantajıdır. Günümüzde BT alanında donanım sanallaştırmanın önemli bir yeri vardır. Bu yöntemi kullanan BT departmanları, kendi kendini yönetebilen otonom bilgi sistemlerini sorunsuz şekilde kullanabilir. 

Sunucu Sanallaştırma Nedir?

Kısaca ifade etmek gerekirse sunucu sanallaştırma, fiziksel bir sunucuya uygulanan sanallaştırma işlemi sayesinde birden fazla sanal sunucu elde etme işlemidir. Server virtualization olarak da bilinen bu işlem, daha az fiziksel sunucuyla daha çok barındırma hizmeti vermeyi sağlar. Sunucuda aynı anda farklı işletim sistemlerini çalıştırma olanağı yaratır. Disk alanı ve kaynak verimliliğini ise üst düzeye çıkarır. Web sitesinin tek bir fiziksel sunucu üzerinden kaynak kullanması ve uygulamalarını çalıştırması daha zordur. Bunun yerine sunucu sanallaştırma teknolojisi ile birden fazla sunucu oluşturması her bakımdan daha faydalıdır. Böylelikle farklı yazılımlar farklı sanal sunucular üzerinden daha hızlı çalışır. Web operasyonunda kesinti veya aksama ihtimali en alt düzeye iner. 

Sanallaştırma türleri arasında son yıllarda en fazla ilgi göreni şüphesiz ki sunucu sanallaştırmasıdır. Nitekim sanallaştırma teknolojisi alanında devam eden çalışmaların büyük bir bölümü aslında sunucu sanallaştırması üzerine yoğunlaşmakta. Yüksek performanslı sanal makine oluşturmak en çok sunucu hizmetleri alanında ilgi görüyor. Donanım destekli sanallaştırma işlemleriyle servis sağlayıcıların altyapısı güçleniyor. Günümüzde pek çok web sitesi, operasyonları için kritik önemdeki sunucuların sanal olmasını tercih etmekte. Özellikle büyük bilgi işlem kaynakları yönetiminde sunucu sanallaştırma teknolojisi daha pratik çözümlere sahip. Bulut bilgi işlem sistemleri üzerinde çalışan VDS sanal sunucular ise hız, performans ve veri güvenliği konusunda daha başarılı.

Sunucu Sanallaştırma Nasıl Yapılır?

Sunucu sanallaştırma işlemi en temelde, fiziksel sunucuya yüklenen hipervizör yazılımıyla gerçekleşir. Böylelikle sunucudaki işlemci, RAM ve disk kaynakları mantıksal olarak bölümlenir. Sanallaştırma yöntemleri genellikle işletim sistemi bazında çalışır. Ayrıca donanım ve depolama alanlarında da kullanılabilir. Hipervizör yazılımı sunucu sanallaştırma teknolojisi için en önemli bileşendir. Sanallaştırma işlemi bu yazılımın kurulumuyla başlar. Ardından fiziksel sunucudaki veriler incelenir ve toplam kaynak miktarına bakılır. Bu teknoloji sayesinde birden fazla fiziksel sunucuyu daha güçlü tek bir fiziksel sunucu gibi kullanmak da mümkündür. 

Sunucuyu sanallaştırmanın başlıca iki farklı yöntemi vardır. Tip 1 olarak bilinen ilk yöntemde hipervizör yazılımı, konuk işletim sistemlerini yönetmek için sunucu donanımında çalışır. Tip 2 olarak bilinen yöntemde ise tıpkı bilgisayar programlarında olduğu gibi konuk işletim sistemi ana işletim sistemi üzerinde çalışır. Fakat kullanılan hipervizör yazılımı konuk işletim sistemini ana bilgisayar işletim sisteminden soyutlar. Tip 1’de ortaya çıkan bilgi işlem ortamı simülasyon uygulanmış bir ortamdır. Tip 2’de ise sanal sunucular tek bir makinenin kaynaklarını kullanmalarına rağmen birbirlerinden bağımsız olarak çalışır. Her iki yöntem de sunucu sanallaştırma teknolojisi içinde önemlidir. Ve bunları bazen birlikte kullanmak da gerekir. 

Sunucu Sanallaştırma Teknolojisinin Faydaları Nelerdir?

  • Aynı fiziksel sunucuda farklı işletim sistemlerini veya aynı işletim sisteminin farklı sürümlerini çalıştırma imkanı sağlar. Böylelikle aynı makinede örneğin hem Linux hem de Windows altyapısı üzerine kod yazma imkanı oluşur. 
  • Yönetim görevlerini merkezileştirir. Sunucu sanallaştırma teknolojisi sayesinde farklı işletim sistemleri tek bir işlemci üzerinde paralel çalışma imkanı elde eder. 
  • Ölçeklenebilirliği geliştirir. Tek bir sunucudan veya farklı sunuculardan birçok kaynak oluşturur. Toplamda daha az kaynak kullanımı gerçekleştirir. Böylelikle kaynak kullanımında verimliliği artırır. 
  • Web site sunucusu üzerindeki yükü ayrıştırır. Bu sayede altyapı ve bakım maliyetlerinde tasarruf imkanı sağlar. 
  • Uyumluluk konusunda en iyi sonuçları verir. Farklı işletim sistemleri arasındaki etkileşime ivme katar. Bu durum özellikle büyük bilgi işlem kaynakları yönetiminde avantaj sağlar. 
  • Veri yedeklemeyi kolaylaştırır. Web operasyon güvenliği ve veri gizliliği konusunda standartları yükseltir. 
  • Güvenlik ve dayanıklılık konusunda daha başarılıdır. 
  • Daha az enerji tüketir. 

Sunucu Sanallaştırma Teknolojisi ve Veri Güvenliği

Son yıllarda sunucu sanallaştırma teknolojisi alanındaki çalışmaların daha fazla ilgi gördüğünü yukarıda belirtmiştik. Bu bağlamda önemli bir konu da veri güvenliğidir. Ki bu konu, özellikle pandemiden sonra sanal sunuculara ilgiyi artırdı. Bildiğiniz gibi, pandemiyle birlikte birçok işletme uzaktan çalışma modeline geçti. Ve uzaktan çalışanlar artık iş yaparken şirket ağlarını değil, ev ağlarını kullanıyor. Üstelik özel işlerin şirket bilgisayarları üzerinden yapılması da yaygın bir durum haline geldi. Oysa şirket bilgisayarlarının bu şekilde kullanımı güvenlik konusunda ciddi açıklar meydana getiriyor. Örneğin sosyal medya üzerinden tıklanan bir link, bilgisayara kötü amaçlı yazılımların yüklenmesine neden olabiliyor. Ev ağlarının güvenlik konusunda yeterli standartlara sahip olmaması, şirketler için pandemiden sonra ciddi bir güvenlik riski haline geldi. 

Hal böyleyken sunucu sanallaştırma teknolojisi sahip olduğu veri güvenliği önlemleriyle de birçok işletmenin web operasyonunda öne çıkmaya devam ediyor. Nitekim uzaktan çalışanların kullandığı ağlar, şirketlerde dahili sistemlerde veri güvenliği için risk yaratıyor. Kurumsal şirketlerin kullandığı yazılım tabanlı güvenlik önlemleri, ağ açıklarından dolayı kimi zaman yetersiz kalıyor. Çünkü siber korsanlar açıklardan kolayca yararlanıyor. Bu tür durumlar karşısında şirketler tarafında en etkili çözümlerden biri sanal sunucu hizmetlerinden yararlanmaktır. Sunucu sanallaştırma teknolojisi sayesinde gizliliği yüksek verileri farklı bir sunucuda saklamak mümkündür. Bu sunuculara erişim kısıtlaması uygulamak, ağ açıklarından kaynaklı sızmaları büyük ölçüde önler. Operasyonun devamlılığı için gerekli bilgi akışını farklı sunuculardan sağlamak, olası bir siber saldırı sırasında oluşacak kayıpları minimalize eder. 

Bulut Tabanlı VDS Sanal Sunucularda daha.net Farkı!

Sunucu sanallaştırma teknolojisi hakkında faydalı bilgiler paylaştığımız bu yazımızı küçük bir hatırlatmayla tamamlamak istiyoruz. Domain, hosting ve sunucu hizmetleri alanında ülkemizin sayılı firmalarından biri olan daha.net, bulut tabanlı VDS sanal sunucu hizmetlerinde de ülkemizin en gelişmiş altyapılarına sahip firmalarından biridir. Sunucularımız 100 Mbps hat kapasitesine sahip olup anlık aynı miktarda trafik sağlamakta. Kullandığınız altyapıya göre Windows veya Linux VDS sunucu tercihi yapmanız mümkün. Her iki sunucu çeşidinde sağladığımız güvenlik çözümleri web operasyonunuzu daha güvenli bir altyapıya taşıyacaktır. Kontrol panelinizle sunucunuzu yönetebilir, kendi kaynaklarınızı en verimli şekilde kullanabilirsiniz. Dilediğiniz zaman paket güncellemesi de yapmanız mümkün. VDS Sunucu Kiralama siparişi oluşturmak için linki tıklamanız yeterli. 

Türkiye’de hosting artık daha.net! Bu içeriklere ve hizmetlerimize göz atmanızı tavsiye ederiz.

Bu yazıyı yararlı buldunuz mu ?