.COM.TR domain (alan adı) kaydı!

.com internet için en çok kullanılan uzantılardan biridir. Bununla birlikte yerel vurgu yapmaya yönelik olarak duyulan ihtiyaç .tr uzantılı alan adlarının kullanım sıklığını artırmıştır. .com.tr bir süre öncesine kadar yalnızca işletmeler ya da markalar tarafından tescil ettirilebilirdi. Günümüzde ise bireysel kullanıcıların da .com.tr alan adı alma ve tescil ettirme imkanı vardır. Alan adları gTLD ve ccTLD olmak üzere iki farklı şekilde kategorize edilebilir. .com, .net, .org, .info gibi domain uzantıları birer gTLD’dir. .tr, .us, .uk, .de gibi ülke kısaltmalarının olduğu alan adları ise birer ccTLD’dir. Ülkemize özgü üst alan adı .tr uzantılı olup .tr’ye bağlı olarak oluşturulan alt alan adları bulunur. Sonunda bulunan .tr uzantısı nedeniyle Türkiye’de faaliyet gösteren kuruluşların en çok tercih ettiği uzantı olan .com.tr’nin alınabilmesi için yakın döneme kadar bazı belgeler gerekiyordu. Oysa BTK tarafından yapılan güncellemeyle birlikte 14 Eylül 2022 tarihi itibariyle belge zorunluluğu ortadan kalktı. com.tr uzantısının yanı sıra net.tr ve org.tr uzantıları için de alan adı tahsisinde “ilk gelen alır” ilkesi benimsendi. .tr uzantılı alan adlarını takip eden TRABİS’in devreye girmesiyle birlikte bu uzantıları artık dileyen herkes hiçbir belgeye gerek olmaksızın öncelikli başvuru sırasına göre alabilir.

.com.tr domain her tür işletmenin kurumsal kimliğini en iyi şekilde yansıtacak uzantılardan biri olarak kabul edilir. Herkesin .com.tr domain name’i tescil edemeyecek olmasından dolayı jenerik isimlerden bir çoğu boşta bulunmaktadır. Bu nedenle tescil edilmek istenilen jenerik alan adları marka tescili aracılığıyla satın alınabilmektedir. Diğer yandan arama motorlarının Türkiye üzerinden yapılan internet aramalarında .com.tr uzantılı alan adlarını daha üst sıralarda konumlandırdığı tartışma götürmeyen bir gerçektir. Bu nedenle .com.tr uzantılı alan adını tercih etmek dijital ortamdaki rakipler karşısında önemli bir avantaj haline gelmektedir. Yalnızca Türkiye’ye hitap eden web siteleri için en makul alan adının .tr uzantılı alan adları olduğu kabul edilir. Arama motorlarının SERP sıralamaları esnasında ilk baktığı yer domain uzantısıdır. Hedef ülke domain uzantısına göre belirlenir. Alan adının sonundaki .tr uzantısı hedef kitleyi net bir şekilde gösterdiğinden arama motorları ilgili web sitesinin Türkiye’ye ait olduğunu ve hedeflediği kitlenin Türkiye’de bulunduğunu dikkate alarak arama motoru sıralamalarında daha üst sıralara yükseltir. Bunun sonucunda organik trafik normal domain name’lere göre daha fazla olur. Aynı zamanda .com.tr güvenli olduğu için de sıklıkla tercih edilen bir uzantı olma özelliğine sahiptir. Diğer yandan kişiler, işletmeler ve markalar için de bir prestij unsuru haline gelirler. Kurumsal işletmeler .com.tr uzantılı alan adını aldığı takdirde tavsiye edilen .com uzantılı alan adını da alması ve ismini kullanma hakkını başka kişilere vermemesi şeklindedir.

​​En basit şekliyle internet üzerindeki kimlik olarak tanımlanabilen domain name herhangi bir web sitesi oluşturmanın ilk adımıdır. İnternet otoritelerinin IP adresleri yerine kullanım amacıyla oluşturduğu domain name temel olarak web sitesinin barındırıldığı sunucuya giden kısa yoldur. Bu nedenle domain name için web sitelerinin internet dünyasında sahip oldukları ad ve adres demek hiç de yanlış sayılmaz. Domain name’in doğru seçilmesi marka değerinin, bilinirliğinin ve itibarının artması noktasında oldukça önemli bir role sahiptir. İşletmelerinin bir web sitesine sahip olmasını isteyenler daha güvenilir ve kurumsal bir imaja sahip olmak, aynı zamanda global pazardaki potansiyel müşterileri tarafından daha ulaşılabilir olmak için .com.tr uzantısına sahip olmayı tercih etmektedirler. Popüler domain uzantılarının tamamına sahi olmak aynı zamanda işletmelerin organik trafiği artırma amacıyla uyguladığı en önemli taktiklerden biridir. Popüler domain uzantıları temel olarak faaliyet alanı doğrultusunda belirlenir. Tescili tamamlanan bir domain name bir başka kimse tarafından kayıt edilemez. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti kanunların kapsamında yasaklı faaliyet olarak tanımlanan bahis, kumar, yetişkin alan adları kaydedilmiş olsalar dahi iptal edilebilmektedirler. Aynı zamanda alan adının kişi, kurum ve kuruluşlara hakaret içermesi halinde de alan adı iptali işlemi yapılabilmektedir.

Herhangi bir markanın sunduğu ürün, hizmet ve servislere ilişkin satış, pazarlama, tanıtım gibi faaliyetlerinin tamamının ilgili marka tarafından yapılmasını ve hak sahibi olmayan üçüncü taraflar tarafından kullanılmasını yasaklayan marka tescili markalar açısından son derece koruyucu bir sistemdir. .com.tr alan adı marka tescili başvurusundan önce doğru sınıflandırma yapıldığı konusunda titiz bir değerlendirme yapılmalıdır. .com.tr alan adına ilişkin tescil belgesi alınarak alan adı yönetimine belgenin kopyası ibraz edilmelidir. Tescili yapılan bu alan adı yalnızca markanın devri halinde mümkün olmaktadır. .com.tr uzantılı alan adı marka tescil başvurusu Türk Patent Enstitüsüne yapılır. Marka tescili işlemleri ortalama 10 ay kadar sürebilse de bu süre içerisinde domain name almak için beklenmesi gerekli değildir. Marka tescili başvurusunun yapılmasıyla birlikte domain için başvuru yapılması mümkündür. Domain başvurusu sonuçlanana kadar ilgili alan adı kişi ya da firma adına korunur. Tescilli marka sahiplerinin bir domain’i durdurma veya tescilli olunan markaya ilişkin alan adını satın alma hakları vardır. Marka alan adı sahipleri bir web sitesi aracılığıyla dijital ortamda yer almaya başlamadan önce web sitesinde kullanacakları marka da dahil olmak kaydıyla domain adını mutlaka tescil ettirmeli ve koruma altına almalıdırlar. Ticari açıdan bu durum son derece önemli olduğundan alan adı almanın yeterli olmadığı ve mutlaka marka tescili de yapılması gerektiği unutulmamalıdır.

.com.tr domain adreslerinin Whois bilgilerinin gizlenmesi mümkündür. İstenilen domain name’in sahiplik bilgilerine ulaşmayı sağlayan Whois’de her bir alan adı kayıt işlemi sırasında alan adı hak sahibinden alınan ad, soyad, telefon numarası, adres, e-mail adresi gibi bilgiler bulunur. ICANN kuralları gereği bu bilgilerin kayıt altına alınması zorunluluğu vardır. Whois bilgileri kullanılarak istenilen alan adının veya IP adresinin sahiplik bilgilerinin sorgulanması, alan adının hangi tarihte kayıt edildiğinin, tescil tarihinin ne zaman sona ereceğinin ve domain sahibinin bilgilerinin öğrenilmesi mümkündür. Bu alan adı kayıt işlemi sırasında alınan bilgilerin Whois veritabanında saklanması sayesinde söz konusu olabilmektedir. Bununla birlikte Whois gizleme hizmetinden yararlanarak söz konusu bilgilerin herkese açık olması önlenebilir. Whois gizleme özelliği kullanılarak kişisel bilgiler güvence altına alınır. Domain name ile ilgili önemsiz ya da istenmeye e-postaların ve telefon aramalarının durdurulması sağlanır. Alan adının tam kontrolü ve sahipliği sağlanabilir. Böylece alan adı sahibinin kişisel bilgileri kamuya açıklanmadığı gibi kimlik hırsızlığı, istenmeyen e-postalar ve kişisel bilgilerin satışı gibi olumsuz durumlar da bertaraf edilir. Aksi takdirde kamuya açık bilgiler kimlik hırsızları tarafından ele geçirilebilir. Web sitesinin saldırıya uğraması sonucu müşteri bilgileri de tehlikeye girebilir. Bu tür durumlar işletmeler açısından son derece önemli sorunlar olabileceği için mutlaka gerekli önlemler alınmalıdır. Whois gizleme işlemi KVKK Kanunu kapsamında gerçekleştirilebilir.

.com.tr uzantılı alan adları önceden yalnızca ODTÜ’nün ilgili birimi aracılığıyla yapılırken artık farklı domain sağlayıcı firmalar da .com.tr uzantılı alan adı başvurusu alabilmekte ve kayıt edebilmektedir. .com.tr uzantılı alan adı alım süreci BTK kararıyla değiştirildi ve 14 Eylül 2022 tarihi itibariyle belge zorunluluğu ortadan kalktı. Artık herhangi bir belge ibrazı gerekmeden dileyen herkes .com.tr uzantılı alan adı alımı gerçekleştirebilir. TRABİS’in devreye girmesiyle birlikte belgesiz .tr tahsisi sürecinin başlaması, alan adı alımında yaşanan pek çok zorluğu ortadan kaldırdı. Alan adlarının tahsisi ise “ilk gelen alır” ilkesine göre gerçekleşmekte. Eğer .com.tr uzantılı alan adınızı tescil ettirmek istiyorsanız vakit kaybetmeden başvuru işleminize başlamanız gerekmekte. Başvuru işlemlerinde artık belge ibrazı şartı bulunmamaktadır. Bu nedenle işlemler eskiye oranla çok daha kısa sürmektedir.

Türkçe karakterli .com.tr domain satın alımı yapılamamaktadır. Web tasarım sürecinin en önemli ve zorlayıcı adımı belki de alan adının yani domain’in seçilmesidir. Bu süreçte Türkçe karakterli alan adları da seçenekler arasında yer alabilir. Hatta 2006 yılında ICANN’in başlattığı uygulama kapsamında alan adlarının IDN denilen bir sistemle çevrilmesine bağlı olarak Türkçe karakterli alan adı da alınabilir. Ancak bu durumda satın alınan domain aslında gerçek bir Türkçe domain değildir. Bunun nedeni ICANN’in yalnızca İngilizce’yi desteklemesidir. Türkçe karakterli domain kullanılması durumunda sosyal medya paylaşımlarında web sitenizin linki içinde aslında web sitenizin adıyla alakalı olmayan semboller ve özel karakterler görülebilir. Çünkü sosyal medya botları kullanılan IDN maskesi altındaki gerçek alan adını görüp bu şekilde paylaşım yapılmasını sağlayabilirler. Sosyal medyada bu şekilde paylaşılan linkler kullanıcıların spam link olarak algılamasına neden olabilir ve paylaştığınız linke kimse tıklamaz. İnternet kullanımı markalara global pazarlarda geniş kitlelere erişme imkanı verir. Bu aşamada Türkçe karakterin yer almadığı domain name’lerin kullanılması avantajdan öte bir zorunluluk olarak değerlendirilebilir. Ayrıca dünya genelindeki internet kullanıcıları web adreslerini İngilizce karakterler ile kullanmaya alışık olduklarından Türkçe karakterleri domain name alınması durumunda dahi web adresinize yine İngilizce karakterlerle ulaşmayı deneyeceklerdir. Türkçe karakterli alan adları almak arama motoru sıralamalarında SEO kaybına ve sıralamada düşüşe neden olabilir. Bu nedenle Türkçe karakterli alan adının neden olabileceği aksaklıklar yaşamamanız için İngilizce karakterli alan adları seçmeniz daha doğru bir adım olacaktır.

.com.tr domainler işletmelerin kurumsal kimliğini en iyi şekilde yansıtacak uzantılardan biri olma özelliğine sahiptir. Arama motorlarının Türkiye üzerinden yapılan internet aramalarında .com.tr uzantılı alan adlarını daha üst sıralarda konumlandırdığı bilinmektedir. Bu nedenle .com.tr uzantılı alan adını tercih etmek dijital ortamdaki rakipler karşısında önemli bir avantaj olabilir. .com.tr uzantılı alan adları özellikle hedef kitlenin yalnızca Türk kullanıcılar olduğu projelerde oldukça önemlidir. Arama motorlarının SERP sıralamaları esnasında ilk baktığı yer domain uzantısıdır. Hedef ülke domain uzantısına göre belirlenir. Alan adının sonundaki .tr uzantısı hedef kitleyi net bir şekilde gösterdiğinden arama motorları ilgili web sitesinin Türkiye’ye ait olduğunu ve hedeflediği kitlenin Türkiye’de bulunduğunu dikkate alarak arama motoru sıralamalarında daha üst sıralara yükseltir. Bunun sonucunda organik trafik normal domain name’lere göre daha fazla olur. Aynı zamanda .com.tr güvenli olduğu için de sıklıkla tercih edilen bir uzantı olma özelliğine sahiptir. Diğer yandan kişiler, işletmeler ve markalar için de bir prestij unsuru haline gelirler. Genel olarak .tr uzantılı domainler avantajlı olmakla birlikte .com.tr çok daha yaygın olarak bilinen bir alan adı uzantısıdır. Ayrıca .com hatırlaması en kolay uzantı olduğu ve profesyonel bir izlenim yansıttığı için .com.tr uzantılı alan adlarının tercih edilmesi faydalıdır.

.com.tr domain en çok 5 yıllığına kayıt edilebilir. .com.tr uzantılı domain name’ler 3 ila 63 karakter arasında kayıt edilebilir. .com.tr uzantılı domain name’lerde ilk ve son karakterin bir harf ya da rakam olması zorunludur. Başlangıç ve bitiş karakteri olarak tire (-) işaretinin kullanılması söz konusu değildir. Ayrıca ard arda birden fazla tire kullanılamadığı gibi domain adında boşluk bırakılamaz. .com.tr yani ccTLD de denilen Ülke Kodlu Alan Adları’nın yenilemesinin yapılmaması halinde alan adının 90 gün süreyle boşa çıkması söz konusu olmaz. Ancak 90 gün sonunda alan adı yeniden başvuruya açık hale gelir. Domain tescili, ilgili domain name’in kullanım hakkının belirli bir süreliğine kiralanması anlamına gelir. Domain tescili en az 1 yıllık yapılabilir. Sürenin bitmesiyle birlikte tescilin yenilenmesiyle domain name’in kullanım hakkı devam eder. Domain kayıt edildikten sonra kayıt süresi boyunca alan adı sahibine ait olsa da kullanım hakkının devam etmesi için yenileme işlemi zamanında yapılmalıdır. Domain yenileme işlemi yapılmazsa ilk olarak alan adı yenileme süreci başlar. Daha sonra askıya alınır. Sonraki adım ceza periyoduna girmesidir. Son aşamada da alan adı silinir. Domain adı yenilenmezse web sitesi kapanır yani hizmet vermeye devam edemez.

14 Eylül 2022 tarihi itibariyle BTK kararıyla ilgili mevzuatta yapılan değişikliğin ardından alan adı alma işlemlerinde belge zorunluluğu sadece .gov.tr, .edu.tr, .bel.tr, .k12.tr, .av.tr, .dr.tr, .pol.tr, .tsk.tr ve .kep.tr alan adlarıyla sınırlandırıldı. Bu uzantıların dışındaki diğer tüm uzantılar hiçbir belge ibrazına gerek olmadan satın alınabilir. Dolayısıyla .com.tr domain satın alabilmek için gerekli herhangi bir belge/evrak zorunluluğu artık bulunmamakta. Belgesiz alan adı satışlarında artık “ilk gelen alır” kuralı devrede. Belgesiz alan adı satın almak için domain sağlayıcınızdan sorgulama yaparak ön sipariş oluşturabilirsiniz. Bu siparişle birlikte alan adı revize işlemi gerçekleşir. Tescil süreci başladığında ise revizeyi yapan kullanıcının adına ilgili alan adı tahsisi sonuçlanır.