Web dünyasında her gün binlerce domain, güncelleme işlemi ihmal edildiği için askıya alınıyor. Bu durum sadece amatör web siteler için değil, profesyonel siteler için de geçerli. Büyük markalar bile domainlerini güncellemeyi ihmal ettikleri için bazen sıkıntılı süreçler yaşayabiliyor. Durum anlaşılıp düzeltilinceye kadar web operasyonlarında aksaklıklar meydana geliyor. Nitekim domaininizin kayıt süresi dolduktan sonra kullanıma devam edebilmeniz için güncelleme yapmanız gerekir. 40 gün içinde domain güncellemesi yapmazsanız alan adınız rehin duruma düşer. Bu aşamada domaininizi geri almak için ceza bedeli ödemek zorunda kalırsınız. 30 günlük rehin döneminde de domain güncelleme işlemi yapmazsanız alan adınız üzerindeki tüm haklarınızı kaybedersiniz. 

İçindekiler

Domain Güncelleme Ne Anlama Gelir?

İnternet üzerinden faaliyet gösterebilmek için tüm web siteler belli bir domaine ihtiyaç duyar. Sitenin proje aşamasından yayın aşamasına geçme sürecinde domain satın alma işlemi yapması gerekir. Bu işlem her ne kadar satın alma kavramıyla ifade edilse de aslında özü itibariyle süreli bir tescil işlemidir. Nitekim domain satın alan gerçek veya tüzel kişiler aslında domainin kullanım haklarını belli bir süreliğine satın almış olurlar. Bu süre en az 1 yıl, en çok 10 yıl olabilir. Domainlerin yaşam periyodu içinde bu süreye kayıt süresi veya domain tescil süresi denir. Bu süre içinde alan adı aktif durumdadır ve tüm hakları domain sahibine aittir. Ancak kayıt süresinin dolmasıyla birlikte domain sahibinin güncelleme yapması gerekir. Domain yenilemesi olarak da bilinen bu işlem, alan adı sahibinin domain üzerindeki haklarını korumasını sağlar. 

Bilindiği üzere domainlerle ilgili tüm işlemlerde en üst yetki ICANN’a aittir. Ve domain işlemleri ile ilgili süreçler ICANN düzenlemelerine göre şekillenir. Dünya genelinde tüm domain tescil firmaları bu düzenlemelere göre hizmet verirler. ICANN düzenlemelerine göre domain hosting işlemlerinde süresiz tescil diye bir uygulama yoktur. Kayıt veya tescil süresi dolan domainler için yaşam döngüsü içinde üçüncü aşama olan askı dönemi başlar. Askı dönemine giren domainler farklı bir kullanıcı veya kayıt firması tarafından tescil edilemez. Nitekim 40 gün boyunca devam eden bu dönemde domain sahibinin tescil için güncelleme yapması beklenir. Domain kayıt yenileme olarak da bilinen bu işlem süresi içinde gerçekleşmezse alan adı rehin duruma düşer. Devam eden 30 gün içinde ceza bedeliyle birlikte domain güncelleme işlemi gerçekleşmezse ICANN düzenlemelerine göre alan adı silinir. Böylelikle domain boşa düşmüş olur ve yeni bir tahsise uygun hale gelir. 

Güncelleme Zamanı Gelen Domainler

Web site sahiplerinin önemli bir bölümü domainlerinin güncelleme süreçlerini pek takip etmemekte. Bu yüzden domain güncelleme konusu genellikle domainler askıya çıktığında akla gelir. Arama motorları üzerinden “Domain yenileme nedir?” sorusuna daha çok bu zaman dilimlerinde cevap aranır. Bu konuda site sahiplerinin göstereceği ihmaller, domain üzerindeki haklarını kaybetmelerine bile yol açar. İşte bu tür durumları önlemek için ICANN düzenlemelerine göre domain kayıt firmalarının bazı sorumlulukları vardır. Bunlar yerine getirildiği halde domain yenilemesi gerçekleşmezse silme işlemini yapmak da yine aynı firmaların görevleri arasındadır. 

Domain hizmetleri alanında faaliyet gösteren firmalar alan adlarının yenileme süreçlerini sıkı şekilde takip eder. Kayıt süresi içinde domain statüsü aktif durumdadır. Bu aşamada herhangi bir tarihte alan adı sahibi, domainini normal fiyatlar üzerinden uzatma imkanına sahiptir. Böylelikle herhangi bir kısıtlamayla karşılaşmadan domain tescil süresini uzatmış olur. Kayıt süresinin dolmasına kısa bir süre kala domain sahibine SMS veya e-mail yoluyla konuya ilişkin bildirim gönderilir. Domain güncelleme zamanının geldiğini bu sayede öğrenen alan adı sahibi, kayıt yenileme ücretini yatırarak domain güncellemesini gerçekleştirir. Fakat süresi içinde güncelleme yapmazsa alan adı askıya çıkar. Bu süreçte domain sahibinin tescil hakları kendisinde kalmaya devam eder. Bununla birlikte domain işlemlerinden örneğin DNS değişikliği gibi çok önemli işlemleri yapma imkanı olmaz. Ayrıca whois bilgisi güncelleme işlemi de yapamaz. 

Domaininizin kayıt süresi dolmak üzereyse sürenin bitmesini beklemeden de domain güncelleme işlemi yapmanız mümkün. Bu noktada şuna özellikle dikkat etmelisiniz. Domaininizi aktif şekilde kullandığınız süre boyunca kayıt firmanızdaki iletişim bilgilerinizin güncel olması gerekir. Eğer telefon numaranız veya mail adresiniz güncel değil ise firmanızın alan adı yenilemesi ile ilgili bildirim yapma imkanı olmaz. Bu da önce askı aşamasını, ardından rehin dönemini beraberinde getirir. Bu süreçler sırasında da durumu fark edip alan adı güncellemesi yapmazsanız domaininiz silinir. Bu aşamada domain üzerindeki tüm haklarınızı kesin olarak kaybedersiniz. Domain sorgusu sırasında alan adınız tescile uygun görünür. 

Domain Güncelleme Nasıl Yapılır?

Bugüne kadar hiç domain güncellemesi yapmadıysanız bu işlemi nasıl yapacağınızı merak ediyor olabilirsiniz. Aslına bakarsanız, domain güncelleme adımları oldukça basittir. Ve hangi kayıt firmasıyla çalışıyor olursanız olun, süreçler birbirine çok benzer. Nitekim alan adı kayıt yenileme işlemleri için müşteri panelinizi kullanmanız gerekir. Bu panele kayıt firmanızın verdiği link üzerinden veya Domain Yenileme sayfasından ulaşabilirsiniz. Sürecin adımları kısaca şu şekildedir. 

1. Adım: Müşteri hesabınıza giriş yapın. Hesabınıza ulaşmak için kullanıcı adınız veya e-posta adresiniz ile şifrenizi girin. 

2. Adım: Açılan ana ekran üzerinden Hesabım sekmesini tıklayın. 

3. Adım: Üzerinize kayıtlı domainleri görüntülemek için Domainlerim kısmını tıklayın. 

4. Adım: Karşınıza çıkacak ekranda tüm domainleriniz yer alacaktır. Güncelleme yapmak istediğiniz domain için ilgili kısımda bulunan Yenile veya Güncelle butonuna basın. 

5. Adım: Sistem sizi böylelikle Ödeme sayfasına götürecektir. Ödeme işleminizi yaptıktan sonra domain güncelleme işleminiz başarılı şekilde gerçekleşmiş olacaktır. 

Otomatik Yenileme Nedir?

Domain güncellemesiyle ilgili merak edilen konulardan biri de otomatik yenileme sistemidir. Nitekim bazı kayıt firmaları müşterilerinin konuya ilişkin mağduriyet yaşamamaları için onlara böyle bir imkan sağlar. Kısaca ifade etmek gerekirse otomatik yenileme, domain kayıt süresinin otomatik olarak yenilenmesini sağlayan özel bir uygulamadır. Bu seçenekten yararlanan domain sahipleri alan adlarının kayıt süresini yenilemek için başka bir işleme pek gerek duymaz. Bununla birlikte, otomatik yenileme talimatı kredi kartına bağlıysa kartın aktif durumda ve limitinin yeterli olması gerekir. Aksi durumda ne yazık ki otomatik güncelleme işlemi gerçekleşmez. Bunu fark etmeyip alan adınızı da kontrol etmezseniz rehin döneminin ardından hak kaybı yaşarsınız. 

Domain güncelleme için otomatik yenileme sistemi daha çok alan adını uzun süre elinde tutmak isteyen kullanıcıların ihtiyaçlarına dönüktür. Örneğin kurumsal siteler bu hizmetten yararlanır. Ayrıca domain park işlemleri ile ilgilenen kullanıcılar da otomatik güncelleme sistemiyle kendilerini güvence altına alırlar. Kayıt firmanız böyle bir seçenek sunuyorsa bu seçeneğe domain yönetim panelinde Hesap İşlemleri bölümünden ulaşabilirsiniz. Bununla birlikte, otomatik yenileme işlemleri konusunda dikkatli olmanız gerekir. Çünkü bazı sistemlerde domain sahibinin ilave manuel işlem yapması gerekir. Diğer taraftan, alan adınızı kayıt süresinin bitiminde kullanmayı düşünmüyorsanız otomatik yenileme özelliğini kullanmamalısınız. Eğer daha önce bu sistemden yararlanmışsanız güncellemeyi düşünmediğiniz alan adı için otomatik güncelleme talimatınızı iptal etmelisiniz. 

Askı Döneminde Domain Güncelleme

Domaininizi kayıt süresi dolmadan önce güncellerseniz askı dönemiyle zaten hiç karşılaşmazsınız. Fakat herhangi bir nedenle güncellemeyi ihmal ettiğinizde askı dönemi başlar. Bu dönemde domain güncellemesi yapmak için kayıt firmanızın internet sitesi üzerinden domain yenileme siparişi oluşturmanız gerekir. Yenileme ücretini yatırdığınızda güncelleme talebiniz karşılanır. Bu işlemi yapıncaya kadar whois sorgusunda domaininizin statüsü “on hold” veya “askıda” görünür. Güncellemenin ardından bu ifadeler kalkar. Domain statüsü yeniden “aktif” olarak görünür. Askı döneminde yapacağınız yenileme işlemi için herhangi bir ceza bedeli ödemeniz söz konusu değildir. Ayrıca sitenize ve alan adı uzantılı e-posta adreslerinize sorunsuz şekilde erişiminiz devam eder. 

Rehin Döneminde Domain Güncelleme

Rehin dönemi aslında askı süresi içinde yenilenmeyen domainler için ICANN tarafından oluşturulan ikinci bir şans anlamına gelir. Ancak alan adını yenileme maliyeti askı dönemine göre daha yüksektir. Çünkü bu aşamada güncelleme için hem yenileme ücretini hem de ceza tutarını yatırmak gerekir. Rehin döneminin süresi 30 gündür. Bu süre içinde whois sorgusunda alan adının statüsü “redemption” veya “cezalı” şeklinde görünür. Süresi içinde yapacağınız yenileme işleminin ardından domain statüsü yeniden “aktif” hale gelir. Rehin alınan domainleri kurtarmak domain restorasyonu olarak da ifade edilir. Domain sahipleri için ekstra masraf yaratan bu duruma maruz kalmamak için alan adınızı süresi içinde yenilemeyi ihmal etmemelisiniz. 

Güncellemesi Gerçekleşmeyen Domainlerin Durumu

Rehin döneminde de domain güncelleme yapmayan alan adı sahipleri domain üzerindeki tüm haklarını kalıcı olarak kaybeder. Bu aşamada artık silme dönemi başlar. Pending delete dönemi olarak da bilinen bu dönem sadece 5 günlük bir süreyi kapsar. Bu aşamada alan adı sahibinin domain yenilemesi yapma imkanı yoktur. Silme dönemi, domain üzerindeki tüm kullanım haklarının sıfırlandığı dönemi ifade eder. Nitekim domainin yeni bir tescile açılması için önceki kullanımına dair tüm verilerin silinmesi gerekir. Bu işlemi domain tescil firması gerçekleştirir. Firmanın iş yükü yoğunluğuna göre silme süreci 1 günde de tamamlanabilir. Ancak ICANN prosedürlerine göre en fazla 5 günde bitmesi gerekir. Silme işlemini gerçekleştirmeden tescil firmasının bile alan adı üzerinde başka bir işlem yapma imkanı yoktur. 

Domain Güncellemede Sorun Yaşamamak İçin Nelere Dikkat Etmek Gerekir?

  • İster kullanım, isterseniz yatırım amacıyla domain satın almışsanız kayıt ve yenileme süreçlerini mutlaka takip etmelisiniz. Nitekim domain yaşam periyotları içinde oluşan her ihmal maddi kayıplara yol açar. Bu kayıpları önlemek için kayıt firmanızın verdiği kullanıcı adı ve şifre ile panelinize giriş yapıp domain kullanım sürenizin ne aşamada olduğunu takip edebilirsiniz. 
  • Domain güncelleme yapmak için kayıt sürenizin dolmasını beklemenize gerek yoktur. İşlemi son güne bırakırsanız herhangi bir nedenle güncelleme yapamamanız durumunda alan adınız askıya çıkar. Askı döneminde domainle ilgili bazı haklarınızda kısıtlamalarla karşılaşırsınız. 
  • Domain tescil firmanızın konuya ilişkin yapacağı bildirimleri mutlaka dikkate almalısınız. Fakat bunun öncesinde, firmanızda kayıtlı iletişim bilgilerinizi güncel tutmaya dikkat etmelisiniz. Aksi durumda ne yazık ki firma bildirimlerini alamazsınız.
  • Domain uzantısına göre askı süresi, yenileme ve ceza ücretleri değişiklik gösterir. Bu gibi konularda merak ettiğiniz soruların cevaplarını kayıt firmanızdan öğrenebilirsiniz.
  • Firmanızın hizmet kalitesinden memnun değilseniz domain transferi ile alan adınızı başka bir firmaya taşımayı değerlendirebilirsiniz. Ancak transfer için domain satın aldığınız tarihin üzerinden 60 gün geçmesi gerekir. Tescil sürenizin dolmasına ise en az 20 günlük bir süre olması gerekir. 
  • Domain tescil için yerli ve yabancı birçok kayıt firmasını seçebilirsiniz. Ancak şunu unutmamanızda yarar var. Domain hizmetleri konusunda yerli firmalarla daha güçlü iletişim kurabilirsiniz. Yabancı firmaların dünya genelinde milyonlarca kullanıcısı olduğu için iletişim konusunda aksamaların oluşması mümkündür. Bu tür durumlarda firmanın bildirimlerini göremezsiniz. Yatırım amaçlı aldığınız domainleri farkında bile olmadan kaybedebilirsiniz. 
  • Domain güncelleme işlemlerinde kayıt firmalarının sorumluluğu sadece bildirimde bulunmaktan ibarettir. Güncelleme gerçekleşmezse kayıt firması, ICANN prosedürlerine uygun şekilde domaini silmek durumundadır. Domain haklarınızı güncelleme ihmali nedeniyle kaybetmişseniz silme işleminden dolayı firmayı suçlayamazsınız.

Türkiye’de hosting artık daha.net! Bu içeriklere ve hizmetlerimize göz atmanızı tavsiye ederiz.

Bu yazıyı yararlı buldunuz mu ? 1